UJEDNAČAVANJE SUDSKE PRAKSE - STAVOVI EVROPSKOG SUDA ZA LJUDSKA PRAVA I STANJE U SRBIJI

Apstrakt

Vladavina prava podrazumeva pravnu sigurnost i izvesnost za pravne subjekte u primeni pravnih normi, a time i sprečavanje donošenja kontradiktornih odluka od strane sudova u uslovima postojanja u osnovi identičnog činjeničnog stanja. Ujednačavanje sudske prakse podrazumeva uspostavljene mehanizme i njihovu doslednu i efikasnu primenu. Postojanje mreže prvostepenih, ali i žalbenih sudova, nezavisnost sudova i sudija i sudijska samostalnost u oceni činjenica i primeni prava koja često podrazumeva neophodnost njegovog tumačenja, ograničavajući su faktori u procesu ujednačavanja prakse sudova. Ipak, niz kriterijuma koje je u svojoj praksi primene člana 6 stav 1 razmatrao Evropski sud za ljudska prava i stavovi koje je pri tome zauzeo, imaju značajan uticaj u procesu horizontalnog i vertikalnog ujednačavanja. Uloga najviše sudske instance, kroz odlučivanje o vanrednim pravnim lekovima i zauzimanje stavova o spornim pravnim pitanjima koja su se pojavila u postupcima pred nižestepenim sudovima, od najvećeg je značaja u ovom procesu.